Δευτέρα 16 Φεβρουαρίου 2015

Μια άλλη οπτική για την ποιότητα

Προσωπικά πιστεύω πως η ποιότητα ενός κειμένου μπορεί να προσεγγιστεί μέσω ενός ποσοστού. Θα μπορούσαμε να πούμε, για παράδειγμα, ότι το βιβλίο «Χ» έχει ποιότητα 72%. Ο υπολογισμός του ποσοστού αυτού είναι σχετικά απλός. Διαιρούμε την έκταση του κειμένου που θα χρειαστούμε για να μαζέψουμε όλη την ουσία με την πραγματική του έκταση.
Ο ορισμός της ουσίας, από την άλλη, είναι πιο πολύπλοκος. Για μένα, ουσία είναι το κείμενο με την ελάχιστη δυνατή έκταση το οποίο θα προκαλέσει τα ίδια ακριβώς συναισθήματα με εκείνα που μου προκάλεσε το αρχικό κείμενο. Με μια πιο μαθηματική ματιά, θα μπορούσαμε να πούμε πως ανάμεσα στα δύο κείμενα μπορούσε να ορίσουμε έναν ομοιομορφισμό ο οποίος ουσιαστικά τα ταυτίζει.
Έχοντας ορίσει την έννοια της «ποιότητας», θα μπορούσαμε να ορίσουμε και κάποιες γενικές κατηγορίες. Μια κατηγορία, είναι τα κείμενα τα οποία έχουν χαμηλή «ποιότητα». Ο λόγος που προκύπτει ένα χαμηλό ποσοστό είναι είτε ο πολύ μικρός αριθμητής είτε ο πολύ μεγάλος παρονομαστής. Και στις δύο περιπτώσεις η «ουσία» είναι δυσανάλογη σε σχέση με την έκταση. Κείμενα με υψηλή ποιότητα χαρακτηρίζονται αυτά από τα οποία δεν μπορείς να αφαιρέσεις πολλά καθώς η πλειοψηφία των λέξεων είναι τοποθετημένες με τέτοιο τρόπο και ακρίβεια που ελάχιστα συστατικά του κειμένου φαντάζουν περιττά. Αριστούργημα από την άλλη θα ονομάζαμε ένα κείμενο το οποίο πετυχαίνει το απόλυτο 100% ή ακόμα και παραπάνω. Το βάθος των ιδεών γεννά παράλληλα κείμενα πολύ μεγαλύτερης έκτασης για να μπορέσουν να περιγραφούν επαρκώς. Τέλος, υπάρχουν και τα κείμενα που πετυχαίνουν αρνητικό ποσοστό καθώς διαβάζοντάς τα βρίσκεις μεγαλύτερο ενδιαφέρον στη λεζάντα του σελιδοδείκτη.
Η ποίηση είναι μια ιδιαίτερη κατηγορία η οποία μπορεί να αναλυθεί με βάση την παραπάνω λογική, μόνο που η πιθανότητα ακραίων τιμών είναι μεγάλη. Ένα ποίημα θα μπορούσε να πετύχει από αρνητικό ποσοστό μέχρι και τιμές που τείνουν στο άπειρο.
Στην παραπάνω ανάλυση μπορείτε κάλλιστα να αντικαταστήσετε τη λέξη «κείμενο» με οποιαδήποτε μορφή έκφρασης επιθυμείτε (cinema, ζωγραφική, φωτογραφία κλπ).

Υ.Γ.: Το παραπάνω κείμενο έχει δείκτη «ποιότητας» πολύ κοντά στο 0 διότι η ουσία του
θα μπορούσε να συνοψιστεί σε δύο γραμμές. Κανείς δεν είναι τέλειος. Μαθαίνω ακόμα.